De zangeres en de pianist hebben een goede chemie. De formule van hun samenwerking? Muzikaal talent en de charme van twee persoonlijkheden die veel overeenkomsten hebben.
Jan Vayne behoeft geen introductie. Petra Berger is ook een bekende van de oplettende televisiekijker. In ieder geval van de liefhebber van musicals en gevoelige muziek. Vanaf 2006 staan ze samen op de planken in de Nederlandse theaters. Eerst met het matinee-programma Van Bach tot ABBA en in 2007 volgde de avondvoorstelling Dichtbij! Samenwerken bevalt goed. Eind oktober 2008 resulteerde dit bovendien in een cd: Crystal.
Wegens succes is de theatershow Dichtbij! hervat. De show draait om het contact met het publiek. Mondigheid wordt op prijs gesteld. Muziek afgewisseld met informatieve anekdotes van Petra en de droge humor van Jan, maken een avondje theater licht verteerbaar. Jan Vayne blinkt uit in zijn improvisaties als antwoord op verzoeken uit de zaal. Als je houdt van popmuziek flirtend met licht klassiek, dan zit je goed bij Dichtbij.
Petra en Jan maken ook samen sfeervolle muziek in een heel andere setting. In kerken in Gouda, Zwolle, Leiden, Zutphen, Middelburg en Dordrecht treden ze op in samenspel met organist Martin Mans en een groot koor. Stel het je voor: een piano, een hoge heldere vrouwenstem, de donkere kleur van een kerkorgel en het aanzwellend geluid van tweehonderd mannenstemmen. De intense ambiance en akoestiek van het kerkgebouw doet de rest. Een nieuwe serie ‘Kathedraalconcerten’ gaat van start in november 2009.
Voorafgaand aan de voorstelling heb ik een gesprek met Jan en Petra over vegetariërs en Unox-worsten, muziek, overeenkomsten, romantiek, bescheiden sterallures, contact met publiek en weelderig lang haar.
Jan, je bent in 2008 genomineerd door Stichting Wakker Dier als meest sexy vegetariër van het jaar. Dat is vreemd. Je zat toch in die grappige reclame voor Unox rookworsten? Hoe zit dat?
Jan: Ik ben geen vegetariër. Over het algemeen heb ik niet veel zin in vlees. Af en toe eet ik wel eens een rookworst of gehaktbal. Ik heb nog tegen Wakker Dier gezegd dat ik niet de meest geschikte persoon was voor hun campagne, vanwege die commercial. Maar het maakte ze niet uit, als het maar helpt voor het goede doel. Natuurlijk belde Unilever daarna om te vragen hoe het zat.
Meest sexy vegetariër?
Jan: Dat vind ik vleiend. Stel je voor dat ik genomineerd zou zijn in de categorie ‘vieze vegetariërs’!
Iets heel anders. Waarom móeten mensen naar Dichtbij!?
Petra: Bij de shows Van ABBA tot Bach, begonnen we simpelweg met het maken van een muzikaal programma met een divers repertoire. Jan en ik gingen steeds meer met elkaar aan de praat op het toneel. En ook in interactie met het publiek. We kwamen erachter hoe leuk we het vonden om contact te leggen met de zaal. Heel ‘dichtbij’! Als wij het niet gezellig hebben met elkaar, dan komt het niet over op het publiek. Wij vinden het allebei fijn om de drempel te verlagen. Een avond met muziek hoeft niet zo serieus te zijn.
Een deel van het succes van deze show is de chemie tussen jullie. Jan, wat maakt Petra zo bijzonder?
Jan: Toen ik haar voor het eerst ontmoette, vond ik Petra gelijk heel aardig en leuk. En heel serieus. De meeste dingen die ik prettig aan haar vind, zijn ook op mijzelf van toepassing. We hebben veel overeenkomstig. Ze is eigenlijk heel verlegen en bescheiden. Erg zichzelf. Ze hoeft niet theatraal op de voorgrond te treden. Het moet niet om haar draaien.
En hoe zit dat voor jou, Petra?
Jan: Kom op er moet iets zijn! (lacht)
Petra: Er is zoveel. Wat ik leuk vind aan Jan is dat we op dezelfde manier in het leven staan en over dingen nadenken. We zijn een goede match. We zijn beiden integere mensen en we houden niet van oppervlakkigheid. Ons werk is begonnen met een bepaald talent. Dat zit gewoon in je. Dat er ook showbizzelementen bijkomen waar we niet van houden, daar ontkomen we niet aan.
Jan: Wij blijven het liefst op de achtergrond. We willen gewoon spelen en zingen. Op zich is ons werk heel mooi, maar de aandacht die we krijgen is ongemakkelijk voor ons. Bescheidenheid is een goede eigenschap als mens, maar voor een artiest is het een handicap.
Petra: Een fotosessie met ons is een drama! Eigenlijk willen wij allebei achter het behang kruipen.
Sinds oktober 2008 ligt jullie gezamenlijke cd Crystal in de winkel. Als ik de muziek hoor, denk ik aan romantische diners bij kaarslicht, strandwandelingen bij zonsondergang. Zijn jullie romantisch?
Petra: ik hou heel erg van romantiek. Toen Jan en ik elkaar ontmoetten, bleek al heel snel dat we met heel veel dingen op dezelfde lijn zaten. Wij houden allebei van donker en knus. Geef ons maar winter in plaats van zomer. Bij de open haard.
Jan: Het fijne aan knus is, dat je wereld klein wordt. Bijvoorbeeld als je ingesneeuwd raakt. Heel veel eten en wijn erbij. Dat lijkt mij te gek. Ik hou van romantiek die kwetsbaar is. Het hoeft voor mij suikerzoet en verwend te zijn. Ik heb niets met cliché-romantiek. Geen kitscherige muziek of Las Vegas-sentiment zonder lading. Het is juist heel mooi als romantiek onherbergzaam is. Als je een beetje moet afzien.
Petra: Romantiek is voor mij trouwens niet afhankelijk van een ander persoon. Ik kan ook prima in mijn eentje zitten genieten.
Jullie zijn beiden bekend als muzikant én van TV. Hoe ervaar je het om bekende Nederlander te zijn? Jan heeft daar misschien iets meer ‘last’ van dan jij Petra?
Petra: Als iemand me aanspreekt op straat, voel ik me betrapt. Ik krijg het eerder benauwd dan dat ik het prettig vind. Vaak ben ik me er niet van bewust dat ik herkend word. Ik waan me helemaal anoniem en dan blijkt toch dat mensen staan te staren. Ik denk dat het contrast tussen mijn uiterlijke verschijning in het dagelijkse leven en op het podium best groot is. Ik heb geen extreem kenmerk zoals Jan.
Jan: Ik ben heel bekend. Ik heb er niks voor gedaan. Ik kom zo weinig mogelijk op TV. En toch word ik overal herkend. Ik vind het net zo vervelend als Petra. Het verbaast me elke keer weer.
Jan, even over het extreme kenmerk. Je handelsmerk. Hoe zit het nu écht met dat lange haar?
Jan: Ik denk dat het onaangepast gedrag is. Vanuit je natuur, vanuit wie je bent. Het begon bij mij al heel jong, op de kleuterschool. Op een gegeven moment zei ik: ik wil mijn haren niet meer knippen! Ik denk dat te maken heeft met niet willen doen wat alle mensen doen, omdat het hoort. Het is niet om me af te zetten, maar om gewoon te zijn wie ik ben. Als je kort haar hebt, moet je wat doen. Actief. Je moet iedere zes weken naar de kapper. Als je lang haar hebt, hoef je niks te doen. Ik wil er gewoon niets aan doen.
Wanneer zijn jullie begonnen met muziek maken?
Petra: Al heel jong. Wat betreft muziek maken had ik niet echt een realistisch toekomstbeeld. Zingen was voor mij een fantasie, een droomwereld. Alleen op mijn kamertje kon ik mijzelf urenlang vermaken met zingen en verkleedpartijen voor de spiegel.
Ik heb pas heel laat bewust gekozen voor een carrière in de muziek. Het is voor mij geen natuurlijk verloop geweest. Ik volgde namelijk een goede opleiding en wilde in het bedrijfsleven werken. Zingen, dat deed ik in mijn eigen wereldje. In 1987 deden mijn zus en ik mee aan de soundmixshow, als grapje. Ik was tweeëntwintig. Toen we in de finale stonden, drong het echt door: dit is wat ik wil!
Tijdens de soundmixshow kreeg je de smaak van het zingen te pakken. Had je een bepaald beeld van hoe je leven als zangeres eruit zou zien?
Petra: In het begin had ik nog geen idee wat er allemaal op me af zou komen. Nu weet ik dat je muzikale ontwikkeling meegroeit mee met je persoonlijkheid. Dingen die ik nu doe als artiest had ik tien jaar geleden niet aangekund. Het is het verschil tussen wat je graag wil en wat je kunt. Dat moet een beetje synchroon in de tijd gaan. Ik ben nu heel blij met waar ik ben.
En bij jou Jan?
Jan: Ik was 3 à 4 jaar oud toen ik piano begon te spelen. Ik had een talent. Het ging vanzelf. Voordat mijn leraar iets zei, wist ik het allemaal al. Ik wist vanaf het begin: dit ga ik dus doen als werk! Eigenlijk was ik heel arrogant als kind. Heel onbevangen. Dat geloof – of vinden eigenlijk – was zo sterk dat het ook precies de kant op ging die ik wilde. Alles ging altijd soepel.
Wat een zegen!
Jan: Ja, maar als je dat hebt, is het gewoon. Je staat niet steeds stil bij die vanzelfsprekendheid.
Petra: Wat wij doen is een stuk van onze natuur, van onze persoonlijkheid. Daar ben je niet iedere dag bewust mee bezig.
Vreemd eigenlijk. Er zijn ook artiesten die precies weten wat ze willen, maar enorm worstelen.
Petra: Het zit hem vaak in timing: dat ene liedje op het juiste moment. Vlak voordat Marco (Borsato red.) scoorde met Dromen zijn bedrog, zei hij letterlijk tegen mij: “Ik geef het nog een maand of drie. Anders ga ik weer koken”. En een paar maanden later: Baf! Aan de andere kant is er ook wel een bepaalde drive en passie nodig om dingen naar je toe te trekken. Als je niet honderd procent vanuit je gevoel handelt, gebeurt er ook niets.
Jan: Het is een kwestie van geluk hebben. Een ideale samenloop van omstandigheden. Op het juiste moment, de juiste actie of juiste persoon tegenkomen.
Jullie hebben elkaar in ieder geval op het juiste moment getroffen!
Jan: Toen ik Petra voor het eerst begeleidde met haar zang, dacht ik: ‘zo, wat kan zij zingen!’ Meteen had ik een goed gevoel. Ik vond dat we vaker samen moesten werken. In dit vak moet je dingen doen die leuk zijn. Niet omdat iets belangrijk is of omdat het ergens toe dient. Als je het voorrecht hebt, om dat te kunnen bedienen – en dat hebben wij gelukkig – dan heb je een mooi leven.
© Muriel Van Peteghem, 3 maart 2009 voor Vrouw.nl
0 comments